موزه‌ای به نام بزرگمرد موسیقی ایران
تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۲۱۰۸۴
همشهری آنلاین - علیرضا سردشتی: ما بدون اینکه ذره‌ای احساس خستگی کنیم در گرمای اواخر خرداد با خوشحالی به تابلوهای خیابان‌ها نگاه می‌کردیم. بعد از پیاده‌روی فراوان، تابلویی را دیدیم که رویش نوشته شده بود: «خانه صبا». خانه‌ای که یکی از بزرگان موسیقی ایران سال‌ها در آن اقامت داشت؛ هنرمندی که در چند دهه گذشته نام و آثارش هر ایرانی را از هر جای این مملکت تحت تأثیر قرار می‌داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
این دیوارها برای ما اصلاً معمولی به نظر نمی‌رسید. یاد یکی از مسافرت‌هایم به بسطام افتادم. در بسطام هم هر لحظه به خودم می‌گفتم روزی بایزید از روی همین خاک‌ها عبور کرده و حضور او را در آنجا با تمام وجودم حس می‌کردم. اما جایگاه صبا در فرهنگ و موسیقی ایرانی کجاست؟ اهالی شمیران تا چه حد این بزرگمرد موسیقی ایرانی را می‌شناسند؟
***
صبا در سال ۱۲۸۱ به دنیا آمد. از کودکی با موسیقی انس پیدا کرد، زیرا پدرش کمال‌السلطنه مردی هنردوست و آشنا به موسیقی بود و به اصرار او فرزندش ابوالحسن نواختن تمام اسباب‌های موسیقی معمول زمان را فرا گرفت. صبا در ۲۴ سالگی وارد مدرسه وزیری شد و در آن ایام بنا به رسم معمول زمان، ویولن را که با تکنیک کمانچه می‌نواختند، صبا در آنجا فرا گرفت. صبا برای نخستین بار در ارکستری که وزیری تشکیل داده بود با نواختن به شیوه گروهنوازی آشنا شد. چندی نگذشت که کلنل وزیری وقتی مهارت صبا را در ردیف موسیقی ایرانی دید تعلیم یکی از کلاس‌های مقدماتی ویولن را به او واگذار کرد.
وزیری روز به روز تربیت شاگردان بیشتری را به عهده صبا واگذار می‌کرد. به سال ۱۳۰۸ مدیریت مدرسه صنایع ظریفه در رشت به عهده صبا واگذار شد و او ۲ سال و چند ماه را در آنجا سپری کرد، گرایش او به موسیقی شمال ریشه‌اش از همین اقامت می‌آید. صبا در مدتی که در گیلان اقامت داشت، بسیاری از نواهای محلی آن دیار را یادداشت کرد و حتی آنها را با مهارتی کامل می‌نواخت. پس از اینکه به تهران آمد قسمتی از آنها را روی صفحه گرامافون ضبط کرد که برخی از آنها در حال حاضر نایاب شده‌اند و این صفحات نمونه بارزی از خدمات صبا به موسیقی محلی و معرفی آنها به جامعه ایران بوده‌اند.
صبا، جمعه ۱۳۳۶ در آذر ماه، ماه آخر پاییز، بر اثر بیماری قلبی درگذشت. او ساکن منزل پدری‌اش در ظهیرالاسلام تهران بود. صبا از ابتدا در همان خانه پدری سکنی گزید. در مدتی که در گیلان اقامت داشت هوای آنجا به مزاجش سازگار نیامد و پس از اینکه کار خود را در آنجا به پایان رساند به شمیران برگشت. هرمز فرهت، از موسیقی‌شناسان ایرانی در مدتی که در شمیران اقامت داشت، می‌گفت: هربار که من از جلوی خانه صبا گذر می‌کردم در بیشتر موارد صدای ویولن استاد که از خانه به گوش می‌رسید، گویا هوای شمیران را مطبوعتر می‌کرد. در یادداشتی از فریدون رهنما که در مرگ او نوشته آمده است: «هر مرگی می‌تواند در ما زندگی بینگیزد، چه یک مرگ غیرعادی و چه یک مرگ عادی. به ما فرصت می‌دهد که درباره انسانی داوری کنیم؛ برتری‌هایی که داشت و یا نداشت، آنچه او را رنج می‌داد، نبرد او با تقدیری که بر او یا بر ما فرمانروا بود، آنجا که ایستادگی کرد، آنجا که تن زد، آنجا که تلاش کرد، آنجا که از پا در آمد، آنجا که گذشت. زیرا، می‌دانیم که در گذشته است و دیگر نمی‌تواند پاسخ ما را بدهد و همه پاسخ‌ها را ما با اندیشه‌ها و پندارهایمان باید در زندگی او و آنچه از خود بجا گذاشته است، و نیز در زندگی و آفرینش‌های خودمان بیایبم. مرگ پایان یک زندگی و آغاز زندگی‌های دیگر است.»
ساختمان خانه صبا بعد از مرگ او به وسیله وزارت فرهنگ و هنر از بازماندگان خریداری شد. این خانه که در ضلع غربی ظهیرالاسلام به شماره ۹۲ واقع است. دارای ۵ اتاق، زیر زمین و حیاط کوچکی است... به‌طور کلی، موزه صبا به ۲ بخش تقسیم می‌شود، بخش اول شامل سازها، لوازم شخصی و آثار استاد از جمله ردیف‌های موسیقی است و بخش دوم اختصاص به کارهای دستی خانم صبا، همسر استاد صبا، دارد که شامل مجموعه تندیس‌های مومی و لباس‌های محلی و سنتی ایران قدیم است.
تلاش ما در شناساندن این همه مفاخر موسیقی به مردم خود تا کجا بوده است؟ چنین خانه و موزهایی در شمال شهر تهران بعید است که سوت و کور باشد، چند نفر در بین اطرافیانمان سراغ داریم که با مشاهیر و استادان ایران آشنا باشند، صحبت از مجسمه‌سازی و نقاشی و... نیست، موسیقی در بین مردم ما رواج دارد و همدم تنهایی‌های خیلی از ما شده است، وقتش نرسیده که به سراغ مردان بزرگش برویم؟ وقتی که در خبرها و جاهای دیگر می‌خوانیم که چطور مثلاً موزه موتزارت را در اتریش و یا خانه بتهوون در وین و... چطور با دلسوزی زیاد حتی ته‌سیگارها و یادداشت‌های بی‌اهمیت آن افراد را هم حفظ کرده‌اند، به حال و وضع این قبیل مکان‌ها در ایران نباید تأسف خورد!؟
*منتشر شده در همشهری محله یک به تاریخ ۱۳۹۳/۴/۲۱
کد خبر 735378 برچسب‌ها محله موسیقی ایرانی همشهری محله تهرانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: محله موسیقی ایرانی همشهری محله تهران موسیقی ایرانی موسیقی ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۲۱۰۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اجرای بزرگ‌ترین پروژه آبی سریلانکا توسط ایران/توسعه صادرات فنی و مهندسی در دستورکار
وزیر نیرو با بیان اینکه توسعه صادرات فنی و مهندسی صنعت آب و برق در دستور کار دولت قرار دارد، گفت: پروژه چند منظوره «اومااویا» به عنوان بزرگ‌ترین پروژه آبی کشور سریلانکا توسط مهندسان ایرانی اجرایی شد و اکنون آماده بهره‌برداری است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، علی‌اکبر محرابیان با اشاره به ظرفیت‌های عظیم کشور ایران در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشورها، اظهار کرد: ایران به عنوان یک کشور پیشرو در صنعت آب و برق، جایگاه نخست منطقه را در صدور خدمات فنی و مهندسی در این صنعت در اختیار دارد و این امر بیانگر دانش و توان بالای فنی و مهندسی متخصصان ایرانی است.
وی ادامه داد: اکنون توان فنی و مهندسی کشورمان در حوزه ابزارهای مدیریت منابع آب از جمله شبکه آبیاری زهکشی، تونل‌ها و سدسازی به ۱۰۰ درصد رسیده است و ایران در بین ۴ کشور برتر جهان در این حوزه قرار دارد.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه یکی از برجسته‌ترین شاخصه‌های دیپلماسی دولت سیزدهم بازاریابی و زمینه‌سازی برای صادرات خدمات فنی و مهندسی و کالای ایرانی در بازارهای بین‌المللی است، گفت: پیش‌بینی می‌شود ارزآوری از این محل صادرات خدمات فنی مهندسی تا ۲ سال آینده به ۵ میلیارد دلار برسد.
محرابیان خاطرنشان کرد: در مسیر توسعه دیپلماسی اقتصادی در دولت سیزدهم، سریلانکا یکی از کشورهای هدف وزارت نیرو محسوب می‌شود و در این زمینه یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های عمرانی و بزرگ‌ترین پروژه آبی این کشور از سوی شرکت‌های ایرانی ساخته و هم اکنون آماده افتتاح است.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه هزینه اجرای پروژه سد اومااویا ۵۳۰ میلیون دلار بود که به صورت نقدی به مجری ایرانی پرداخت شد، گفت: این طرح از جمله بزرگ‌ترین و فنی‌ترین پروژه‌های صدور خدمات فنی و مهندسی شرکت‌های ایرانی محسوب می‌شود که صفر تا ۱۰۰ مراحل مطالعاتی و اجرایی آن توسط مهندسان ایرانی صورت گرفته است.
منبع: ایرنا
کد خبر 747395
محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام